عنوان مقاله:
تجلی تولی در سیره وسبک زندگی امام حسین(ع) وزیارت عاشورا
محقق:
هاشم اندیشه
hashem.andisheh@gmail.com


چکیده:
واژه«تولّي» مصدر باب تفعّل و از ريشه «ولي» مشتق شده است.این کلمه حدود هشتاد بار،به همراه مشتقاتش در قرآن (عبدالباقی1374:ذیل کلمه «تولی» )وبیش ازچهار بار در زیارت عاشورا آمده است.تولی به معنای حب ودوستی اولیای الهی است وآن کششي است در درون انسان که وی را به سوی محبوب سوق می دهد. از جستجوی در آیات وبررسی روایات  می توان دریافت که تولی ،عامل جدایی مومنین از کفاروموجب رحمت خدااست ومحکمترين دستگيره ايمان؛ پايه اسلام؛ نشانه خير و نيکي؛ برترين وافضل ترین اعمال می باشد.
تولی در زيارت عاشورابه معنای رسیدن به امام حسین (ع)ورسیدن به خدای حسین (ع)است وبا دوستی امام حسین (ع)واهل بیت (ع) میتوان به مقربان الهی دست یافت.
این مقاله بحث « تجلی تولی در سیره وسبک زندگی امام حسین(ع) وزیارت عاشورا » را مورد بررسی قرار می دهددر ابتدای مقاله به تعریف کلمه« تولّي »در لغت واصطلاح می پردازیم سپس به تولّي از دید قرآن و روایات وآثار وموانع تولّي در قرآن اشاره می کنیم.در انتها از تجلی  « تولّي »در زیارت عاشورا وکسانی که بایدنسبت به آنها  تولّي داشته باشیم سخن به میان می آوریم.

متن کامل در ادامه مطلب

پندهای نهج البلاغه

عَجَبتُ لِمَن اَنکَرَ النشأَةَ الاخری وَ هُو یَرَی النَشأَةَ الاولی. حکمت  126

در شگفتم، از آنکه زندگی این دنیا را می‌بیند، و باز زندگی جهان آخرت راقبول ندارد

هر عاقلی اگر در زندگی دنیایی تفکر کند، سراسر آن را، پر از نشانه هایی خواهد دید که از قدرت آفرینش خداوند حکایت می‌کنند. و آنکه قدرت آفرینش خداوند را، با عقل و بینش بررسی کند، هرگز مسئله آخرت و زندگی پس از مرگ را انکار نخواهد کرد.

اگر ما، با دقت و شعور و انصاف، به دنیای خود نگاه کنیم، به روشنی می‌بینیم که انسان و حیوان و گیاه، و بالاخره تمام موجودات زنده این دنیا، از «نیستی» به وجود آمده اند. پس خداوندی که قادر بوده است این زندگی و این همه موجودات زنده را، از «نیستی» به «هستی» بیاورد، باز هم قدرت آن را خواهد داشت که پس از مرگ و نابودی این موجودات، یکبار دیگر آنها را زنده کند.

اگر در زندگی انسان دقت کنیم، از یک نظر، خواهیم دید که خداوند، در همین دنیا هم، ریشه و اصل زندگی انسانها را در دل خاک قرار داده، و در وقت لزوم، افراد بشر را، از خاک به وجود آورده است.

ابتدا، ریشه زندگی و اصل وجود ما، در دل همین خاکهای بیابانی پنهان بوده است. از دل این خاکها، گندم و برنج و سبزی و میوه و دیگر گیاهان خوردنی روئیده اند. قسمتی از این روئیدنیها را، پدر و مادر ما خورده اند. قسمت دیگری را نیز حیوانات خورده اند، تا زنده بمانند و بزرگ شوند و به صورت غذای انسان درآیند. یعنی پدر و مادر ما، وقتی گوشت حیوانات را نیز خورده اند، در حقیقت، از غذایی استفاده کرده‌اند که اصل آن، باز هم از خاک بوده است.

به این ترتیب، پدر و مادر ما، با خوردن خوراکیهایی، که در هر حال، از زمین به دست می‌آید، به زندگی خود ادامه داده‌اند و بزرگ شده اند. بعد، وجود ما، همچون یک یاخته، در پشت و شکم آنها، پیدا شده است. آنگاه ما شروع به رشد کرده ایم، صاحب دست و پا و چشم و گوش و مغز و سایر اعضای بدن شده ایم و سرانجام، به صورت یک انسان کامل، از شکم مادر، به این جهان قدم گذاشته ایم.

تمام این مراحل، از وقتی که ذرات هستی ما، در دل خاکها بوده، تا وقتی که این ذرات به وجود پدر و مادر منتقل شده و سپس به صورت انسان درآمده است، با قدرت آفرینش خداوند طی شده است.

پس می‌بینیم که خداوند، قبلاً یکبار قدرت خود را، در همین دنیا، نشان داده و ما را، از خاک به خود آورده است. به این ترتیب، خدایی که چنین قدرتی دارد، یکبار دیگر هم، قادر به انجام این کار خواهد بود. یعنی، وقتی ما بمیریم و جسممان به مشتی خاک مبدل شود، دوباره، در روز قیامت، خداوند آن را، از دل خاکها بیرون می‌آورد، و به آن «هستی» و زندگی می‌دهد، تا برای رسیدگی به حساب کارهایمان، در صف محشر آماده شویم.

نهج البلاغه آینه‌ای است که سیمای پر فروغ قائم آل محمّد(ع) در آن گرچه اندک، ولی زیبا، پرجاذبه، نویدبخش، دل انگیز و تحرّک آفرین تجلّی کرده و همچون جام بلورینی است که زمزم سخنان علوی درباره فرزندش مهدی موعود(عج)در آن ریخته شده است.
در عصری که جهالت مدرن، عالم و آدم را به سراشیب سقوط نزدیک نموده و بی عدالتی، ستم سالاری، معنویت ستیزی، اخلاق گریزی و هزاران فاجعه هولناک دیگر در جهان بیداد‌می کنند و آینده بشر هر روز تاریک تر شده، وحشت و ناامیدی رو به افزایش است، بحث از مهدویت از هر زاویه که انجام شود در حقیقت بحث از نویدها، سعادت ها، شادکامی ها، پیروزی معنویت، اخلاق، عدالت، تقوا، ترسیم آینده درخشان برای بشر و از جمله خواست‌های الهی و انسانی است. بنابراین، بحث و تحقیق درباره حضرت مهدی(عج) از ضروری ترین و مهم ترین رسالت‌های دین پژوهان در عصر کنونی محسوب‌می شود. و چون نام نهج البلاغه برای همگان، بخصوص نسل پویا و نواندیش و جوان، زیبا و دل انگیز است، طرح بحثی تحت عنوان «مهدی (عج) و مهدویت از دیدگاه نهج البلاغه» ضروری‌می نماید و برای عاشقان حضرت مهدی (عج) مفید و پرجاذبه خواهد بود...بقیه در ادامه مطلب

تكامل زمين

از قرآن مجيد (طبق تفسير اهل بيت عليهم السلام) درباره‏ى انبساط و تكامل تدريجى زمين مى‏توان به اين آيه استدلال كرد: «ان اول بيت وضع للناس للذي ببكة مباركا...» ⁽¹⁾ : «نخستين خانه‏اى كه براى مردم قرار داده شد در سرزمين مكه است‏» . از اين رو مردى از اميرالمؤمنين عليه السلام سؤال كرد چرا مكه را «ام القرى‏» مادر شهرها مى‏نامند؟ فرمود: «لان الارض دحيت من تحتها» ⁽²⁾ : چون زمين از زير آن گسترش يافت...ادامه مطلب

نهج البلاغه اثر شريف و گرانقدري است كه جامع علوم و دانش ها مي باشد و منطبق با نيازهاي فطري و طبيعي انسان در همه ابعاد و شئون زندگي دنيا رهنمود مي دهد و بينش و شناخت مي آفريند و راه هاي رشد و كمال را مي نماياند و مقصد را نزديك و دست يافتني مي سازد. توحيد و خداشناسي يكي از موضوعات بسيار مهم و محوري در نهج البلاغه مي باشد و امير مومنان حضرت علي (ع ) به زيبايي و مهارت تمام اين اصل بنيادي را كه زيرساخت هاي كليه اصول و مباني و تعاليم و ارزش هاي والاي اسلامي را تشكيل مي دهد تبيين و تشريح مي نمايد. آنچه در ذيل مي آيد گزيده اي از اين كتاب بزرگ در موضوع مزبور مي باشد.

سلام و درود بر نبى رحمت، او که در با کرامت دنيا آمد(کريما ميلاده)(1) ،واو را با کوچ دادن از دنيا گرامى داشت،(أکرمه عن دار الدّنيا )(2) و از گرفتاريها و مشکلات رهايى بخشيد ( ورغب به عن مقارنة )و کريمانه قبض روح کرد ( البلويوفقبضه إليه کريما)تا اينكه در تمام زندگاني از اول خلقت تا ابد حياتش كريمانه است حال كه چنين است؛ اي خدا اشرف درودها و برترين برکاتت رابه ساحت مقدس بنده اعظمت ورسول اكرمت اعطا نما(اللّهمّ اجعل شرائف صلواتک، و نوامى برکاتک، على محمّد عبدک و رسولک)چرا مستحق اين صلوات نباشد در حاليكه خاتم تمام انبياء ما سبق خود بود (الخاتم لما سبق)و گشاينده قلوب قفل شده (الفاتح لما انغلق)واعلان كننده پرچم حق. آن چنان دين را به حقانيت شناساند كه دليلي براي منكرين دين باقي نگذاشت (و المعلن الحقّ بالحقّ)و اوكسي بود كه دفع‏کننده و بازدانده لشگرها از جوششها و غلبه‏هاى باطل بود (و الدّافع جيشات الأباطيل)..ادامه مطلب

سخن از "حق" گفتن، بسيار سهل است، لکن عمل کردن به حق، بسيار سخت مي‌باشد. به تعبيري ديگر حق در مقام گفتار، به راحتي بر زبان جاري مي‌شود، ولي در مقام کردار، بسيار دشوار محقق مي‌گردد. چه بسيارند افرادي که ادعاي تسليم در برابر حق و حرکت برمدار حقيقت مي‌کنند، اما وقتي پاي رفتار به ميان آيد از حق سر مي‌پيچند و بر مدار نفس مي‌چرخند. اگر بخواهيم اين واقعيت را به صورت ملموس و مشهود بيابيم، بايد در عرصه فعاليت‌هاي اجتماعي و سياسي دقت روا داريم. زيرا در اين عرصه هاست که مواجهات و تعاملات شدت و فزوني دارد و حق به صورت ارائه ديدگاه‌ها و انتقادات و نماياندن معايب و کاستي‌ها در حوزه فعاليت‌ها و مديريت‌ها چهره ظاهر مي‌سازد. در اينجاست که بايد ببينيم افراد و گروه‌ها و مسئولان و دولتمردان از نقد مبتني بر حق استقبال مي‌کنند يا مي‌گريزند و چه برخوردي را با صاحبان انديشه و نظر روا مي‌دارند. آنچه در ذيل تقديم خوانندگان مي‌کنيم اثري است کوتاه از متفکر شهيد استاد مرتضي مطهري که خصوصيات حق را از ديدگاه حضرت امام علي(ع) معرفي مي‌کند و ذخيره‌اي از شناخت و بينش براي حاکمان و مردم جامعه به وجود آورد...ادامه مطلب